Tên khác : Aldosterone and plasma renin activity; PRA(Progressive Retinal Atrophy)
Tên chính : Aldosterone, serum; Aldosterone, urine; Renin
Xét nghiệm liên quan : Cortisol; Electrolytes; Potassium; Aldosterone/Renin activity calculation or ratio; Aldosterone stimulation test; Aldosterone suppression test
Aldosterone là một hormone kích thích sự hấp thụ natri (muối) và bài tiết kali qua thận. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì nồng độ natri, kali trong máu, trong việc kiểm soát khối lượng máu và huyết áp ở mức bình thường. Aldosterone được sản xuất bởi vỏ thượng thận, phần bên ngoài của tuyến thượng thận nằm ở trên cùng của mỗi thận. Sự sản xuất aldosteronbình thường được điều hoà bởi hai loại protein khác là Renin và Angiotensin. Renin sẽ được sản xuất từ thận khi có giảm huyết áp, giảm nồng độ natri, hay tăng nồng độ kali. Renin cắt protein trong máu là Angiotensinogen tạo thành Angiotensin I, sau đó nó được chuyển đổi bởi một enzyme thứ hai biếnthànhAngiotensin II. Angiotensin II gây ra co các mạch máu và kích thích sản xuất Aldosterone. Hiệu quả tổng thể là tăng huyết áp và giữ natri và kali ở mức bình thường.
Một loạt các nguyên nhân có thể dẫn đến sản xuất thừa(hyperaldosteronism) hoặc không đủ (hypoaldosteronism)aldosteron. Vì Renin và Aldosterone liên quan chặt chẽ, nên cả hai chất thường được thử nghiệm cùng nhau để xác định nguyên nhân của một Aldosterone bất thường.
Xét nghiệm được sử dụng như thế nào?
Xét nghiệm Aldosterone và renin được sử dụng để đánh giá một lượng Aldosterone thích hợp đang được sản xuất và để phân biệt giữa nguyên nhân tiềm tàng dư thừa hoặc thiếu hụt. Aldosterone có thể đo đượctrong máu hoặc trong mẫu nước tiểu 24 giờ, Renin luôn luôn đo lường trong máu. Các xét nghiệm này hữu ích nhất trong việc sàng lọc bệnh tăng aldosteronnguyên phát, còn được gọi là hội chứng Conn, gây ra caohuyết áp . Nếu xét nghiệm sàng lọc dương tính, sản xuất Aldosterone có thể được tiếp tục đánh giá thông qua việc sử dụng các thử nghiệm kích thích và ức chế.
Cả hai nồng độ Aldosterone và Renin cao nhất vào buổi sáng và thay đổi trong suốt cả ngày, bị ảnh hưởng bởitư thế của một người, bởi sự căng thẳng, và một loạt các loại thuốc theo toa
Khi nào được chỉ định?
Aldosterone và Renin huyết tương thường được chị định cùng với nhau khi bệnh nhân có huyết áp cao và kali thấp. Thậm chí nếu kali là bình thường, xét nghiệm có thể được thực hiện nếu thuốc đặc thù không kiểmsoát huyết áp cao hoặc nếu tăng huyết áp phát triển ở độ tuổi trẻ. Aldosteronism nguyên phát là mộtthể cao huyết áp có khả năng chữa được, do đó, phát hiện nó là quan trọng để xử lý nó đúng cách. Mức độaldosterone đôi khi được chỉ định, cùng với các xét nghiệm khác, khi bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân có suy thượng thận.
Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa là gì?
Giá trị thamchiếu :
- Huyết thanh :
Chế độ ăn | Tư thế | Giá trị tham chiếu |
Muối bình thường | Nằm | 1 – 16 ng/ dL |
Đứng | 4 – 31 ng /dL | |
Ít muối | Nằm | ( 2 – 5 ) x giá trị nằm |
- Nước tiểu
- Ăn muối bình thường : 6.0 – 25 µg/ 24 giờ
- Ăn ít muối : 17 – 44 g/ 24 giờ
- Ăn nhiều muối : 0.0 – 6.0 µg / 24 giờ
Bảng dưới đây cho thấy những thay đổi renin, aldosterone, và cortisol xảy ra với các rối loạn khác nhau.
Bệnh |
|
|
| |||
Tăng aldosterone nguyên phát | Cao | Bình thường | Thấp | |||
Tăng aldosteron thứ phát | Cao | Bình thường | Cao | |||
Thấp | Thấp | Cao |
Tăng Aldosteron nguyên phát là do sự sản xuất quá mức Aldosterone bởi tuyến thượng thận, thường là do một khối u lành tính của một trong hai tuyến. Mức độ aldosterone cao làm tăng tái hấp thu natri (muối) và mất kali qua thận, dẫn đến sự mất cân bằng điện giải.
Tăng Aldosteronism nguyên phát đôi khi được gọi là hội chứng Conn. Các triệu chứng thường không điển hình, mặc dù yếu cơ có thể xảy ra nếu nồng độ kali rất thấp. Sự hiện diện của hạ kali máu trong một người bị cao huyết áp cho thấy sự cần thiết phải tìm kiếm tăng Aldosteron.
Phổ biến hơn là tăng Aldosteron thứ phát , có thể xảy ra như là kết quả của bất cứ điều gì làm giảm lưu lượng máu đến thận, giảm huyết áp, hoặc làm giảm nồng độ natri. Nguyên nhân quan trọng nhất là hẹp các mạch máu cung cấp máu cho thận, gọi là hẹp động mạch thận. Điều này gây ra huyết áp cao do Renin vàAldosterone cao,có thể được chữa khỏi bằng phẫu thuật hoặc nong động mạch thận. Đôi khi, nếu chỉ có mộtthận bị ảnh hưởng, để xác định, một ống thông được luồn qua háng và máu được thu thập trực tiếp từ các tĩnh mạch thoát thận (nồng độ renin tĩnh mạch thận), nếu giá trị là cao hơn đáng kể ở một bên, điều này chỉ ra nơi thu hẹp của động mạch. Tương tự như vậy, đôi khi máu có thể được lấy từ cả hai tĩnh mạch thượng thận để xác định xem có sự khác biệt số lượng aldosterone (và đôi khi cortisol) được sản xuất bởi mỗi tuyến thượng thận. Tăng Aldosteron thứ cấp cũng có thể được nhìn thấy với suy tim sung huyết, xơ gan, bệnh thận, và nhiễm độc máu của thai kỳ.
Aldosterone thấp (hypoaldosteronism) thường xảy ra như là một phần của suy thượng thận, nó gây ra áp lực máu thấp, mất nước, giảm hấp thụ natri và giảm bài tiết kali . Ở trẻ sơ sinh với tăng sản thượng thận bẩm sinh, trẻ sơ sinh thiếu một loại enzyme cần thiết để sản xuất cortisol, trong một số trường hợp, điều này cũng làm giảm sản xuất aldosterone. Đây là một nguyên nhân hiếm gặp của aldosterone thấp.
Điều gì khác cần biết?
Lượng muối trong chế độ ăn uống và thuốc, chẳng hạn như thuốc giảm đau không steroid, thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn beta, steroid, enzyme chuyển đổi Angiotensin (ACE) chất ức chế, và thuốc tránh thai có thể ảnh hưởng đến kết quả thử nghiệm . Một số các loại thuốc này được sử dụng để điều trị cao huyết áp. Bác sĩ của bạn sẽ cho bạn biết bạn nên thay đổi lượng natri (muối) trong chế độ ăn uống của bạn, việc bạn sử dụng thuốc lợi tiểu hoặc các loại thuốc khác, hoặc thói quen tập thể dục của bạn trước khi thử nghiệm aldosterone.
Mức Aldosterone trở nên rất thấp với những bệnh nặng, do đó, thử nghiệm không nên được thực hiện vào những thời điểm khi một người đang bệnh nặng. Căng thẳng và tập thể dục vất vả ,có thể làm tăng tạm thờinồng độ Aldosteron.
Câu hỏi thường gặp
1. Có bất kỳ biện pháp phòng ngừa nào khác tôi nên dùng trước khi thử nghiệm không?
Cam thảo có thể có các thuộc tính giống hệt Aldosterone và nên tránh dùng trong ít nhất hai tuần trước khi thử nghiệm bởi vì nó có thể làm giảm kết quả Aldosterone. Điều này chỉ đề cập đến các sản phẩm nguyên chất của cây cam thảo (cam thảo cứng)
2. Nếu tư thế là quan trọng với kết quả của các kết quả, làm thế nào tôi có thể kiểm soát nó?
Bạn có thể được yêu cầu đến trước khi thử nghiệm một thời gian để bạn có thể duy trì một vị trí đứng thẳng đủ lâu như vị trí thử nghiệm lần đầu của bạn.
- Cóbất cứ nguyên nhân nào khác liên quan với mức độ Aldosterone bất thường?
Sử dụng lâu dài steroid, một chế độ ăn nhiều muối, một số loại thuốc huyết áp, và bệnh Addison có thể gây giảm nồng độ aldosterone.
Nguồn: https://labtestsonline.org/