Xét nghiệm Procalcitonin (PCT)

Đăng bởi Nguyễn Văn Dũng vào lúc 2020-04-15

Tên tắt: PCT

Tên chính: Procalcitonin

Xét nghiệm lien quan: CRP, CBC, Blood Culture, CSF Analysis


Xét nghiệm này đo lượng procalcitonin trong máu. Procalcitonin là tiền chất của calcitonin , một hoóc môn tuyến giáp.PCT thường được sản xuất bởi các tế bào đặc biệt trong tuyến giáp được gọi là tế bào C-và hiện diện trong máu ở mức độ thấp. Tuy nhiên, nó cũng có thể được sản xuất bởi các tế bào khác trong cơ thể khi bị kích thích bởi một tổn thươngnặng, đặc biệt trong nhiễm trùng toàn thân  (nhiễm trùng huyết ). Tổn thương khác bao gồm nhiễm trùng do các nguyên nhân khác, tổn thương mô do các nguyên nhân như chấn thương, phẫu thuật, viêm tụy, bỏng, sốc tim liên quan đến một cơn đau tim và từ thải trừ cấy ghép nội tạng cấp tính.

Mức độ procalcitonin trong máu tăng lên nhanh chóng và đáng kể khi một người có nhiễm trùng huyết. 
PCT không caođáng kể khi một người có nhiễm virus hoặc các bệnh khác, như đã nói ở trên, có thể  các triệu chứng tương tự như nhiễm trùng huyết. Điều này làm cho các thử nghiệm procalcitonin được sử dụng để giúp phát hiện sự hiện diện của một nhiễm trùng nghiêm trọng do vi khuẩn gây ra trong giai đoạn đầu của nó và để phân biệt giữa một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và các nguyên nhân khác có các triệu chứng của một người bị bệnh nặng.

Xét nghiệm  được sử dụng như thế nào?

Các thử nghiệm procalcitonin là tương đối mới, nhưng việc sử dụng xét nghiệm đang gia tăng. Những nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nó có hứa hẹn trong việc giúp đánh giá rủi ro một người bị bệnh nặng đang tiếntriển với một nhiễm trùng vi khuẩntoàn thân. PCT chủ yếu được nghiên cứu ở những người có tình trạng cấp cứu hay được tiếp nhận vào các đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU) và những người có các triệu chứng có thể là do nhiễm trùng huyết. Các thử nghiệm procalcitonin đã được chấp thuận bởi FDA (Food and Drug Administration) để sử dụng  kết hợp với những phát hiện trong phòng thí nghiệm và đánh giá lâm sàng khác để hỗ trợ trong việc đánh giá rủi ro của những người bị bệnh nặng có sự tiến triển đến nhiễm trùng huyết nặng và sốc nhiễm trùng. Đối với mục đích chẩn đoán, tốt nhất là sử dụng ngay trong ngày đầu tiên nhập viện. Nó có thể được sử dụng sau này để theo dõi đáp ứng điều trị.

Procalcitonin đôi khi có thể được chỉ định, cùng với các xét nghiệm khác như CRP (C-reactive protein), cấy máu, CBC (Complete Blood Count), hoặc phân tích CSF (dịch não tủy) để giúp phát hiện hoặc loại trừ nhiễm trùng huyết, viêm màng não do vi khuẩn, hoặc vi khuẩn viêm phổi ở những người bị bệnh nặng và ở trẻ em bị sốt không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Thỉnh thoảng, một thử nghiệm procalcitonin có thể được chỉ địnhnhiều lần trong khoảng thời gian để theo dõi hiệu quả điều trị kháng sinh.

Khi nào được chỉ định?

Các thử nghiệm procalcitonin có thể được chỉ định cùng với các xét nghiệm khác, khi một người bị bệnh nặng có các triệu chứng gợi ý rằng họ có thể có một nhiễm trùng toàn thân nghiêm trọng. Khi được sử dụng, nó thường được sắp xếp như một công cụ phát hiện sớm, trong ngày đầu tiên nhập viện.

Các triệu chứng của nhiễm trùng huyết có thể bao gồm:

    - Ớn lạnh, sốt
    - Buồn nôn
    - Thở nhanh, nhịp tim đập nhanh
    - Lẫn lộn
    - Lượng nước tiểu giảm

Các triệu chứng nghiêm trọng hơn bao gồm viêm khắp cơ thể và sự hình thành các cục máu đông nhỏ trong các mạch máu nhỏ. Một hoặc nhiều cơ quan có thể bắt đầu ngừng làm việc (suy  đa cơ quan) và có thể có giảm huyết áp nguy hiểm.

Hiếm , nhưng PCT có thể được chỉ địnhthực hiện nhiều lần trong khoảng thời gian để theo dõi liệu pháp kháng sinh ở những người bị nghi ngờ có nhiễm trùng huyết.

Kết quả xét nghiệm có nghĩa là gì?

Giá trị tham chiếu :

                                    Bình thường                           :  < 0.3 ng/mL

                                    Nguy cơ nhiễm trùng thấp      : < 0.5 ng/mL

Nguy cơ nhiễm trùng trung bình           : > 0.5 - < 2 ng/mL

Nguy cơ nhiễm trùng cao                     : ≥ 2 - < 10 ng/mL

Choáng, nhiễm trùng huyết                  : ≥ 10 ng/mL

 

Các mức thấp của procalcitonin trong một người bị bệnh nặng, ít nguy cơ nhiễm trùng huyết và tiến triển thành nhiễm khuẩn huyết nặng và / hoặc sốc nhiễm trùng nhưng không loại trừ nó. Ở nồng độ thấp có thể cho thấy một nhiễm trùng khu trú mà chưa trở thành toàn thân hoặc nhiễm trùng toàn thân ít hơn sáu giờ. Nó cũng có thể chỉ ra rằng các triệu chứng của người có khả năng do một nguyên nhân khác, chẳng hạn như thải ghép, nhiễm virus, hoặc chấn thương sau phẫu thuật .

Mức độ cao cho thấy một xác suất cao của nhiễm trùng huyết, có nghĩa là, nguyên nhân của các triệu chứngcó một khả năng cao hơn là do vi khuẩn. PCT cao cũng có thể nghĩ đến một nguy cơ cao tiến triển thành nhiễm khuẩn huyết nặng và sau đó đến sốc nhiễm trùng.

Độ cao vừa phải có thể là do một tình trạng không nhiễm trùng hoặc do một bệnh nhiễm trùng sớm và cùng với những phát hiện khác, nên được xem xét một cách cẩn thận. Mức procalcitonin giảm trong một người đang được điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn nặng cho thấy đáp ứng với điều trị.


Điều gì khác cần biết?

Các thử nghiệm procalcitonin không được coi là một sự thay thế cho việc thực hiện các xét nghiệm khác. Thay vào đó là thông tin bổ sung có thể cho phép điều trị thích hợp được bắt đầu sớm hơn.

Phát hiện sớm các nhiễm khuẩn toàn thân do vi khuẩn, bao gồm cả viêm phổi do vi khuẩn và viêm màng não do vi khuẩn, là rất quan trọng vì chúng có thể đe dọa tính mạng nhưng có thể được chữa trị dễ dàng. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh không phù hợp  trong trường hợp bệnh không phải là nguồn gốc do vi khuẩn có thể gây ra sự chậm trễ trong điều trị thích hợp, có thể  khích th1ch sự phát triển của sinh vật kháng thuốc kháng sinh, và không cần thiết tốn kém.

Các thử nghiệm procalcitonin đang được nghiên cứu trong các quần thể bổ sung, mở rộng ra ngoài các bệnh nhân ICU bị bệnh nặng. Khi dữ liệu được tập hợp,hữu dụng lâm sàng của nó sẽ được hiểu rõ hơn và dự định sử dụng của nó được xác định đầy đủ hơn.

Câu hỏi thường gặp

1. Procalcitonin một xét nghiệm nên được thực hiện mỗi khi một người bị bệnh nặng?

Không, nó thường được chỉ định khi một người nào đó bị bệnh nặng và bác sĩ nghi ngờ rằng những người có thể có nhiễm trùng huyết hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng do vi khuẩn.

Nguồn: https://labtestsonline.org/


Chia sẻ với bạn bè

VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN:
Hiển thị tất cả kết quả cho ""
ĐẶT LỊCH XÉT NGHIỆM