Tên khác: Sperm Analysis; Sperm Count; Seminal Fluid Analysis
Tên chính: Semen Analysis
Xét nghiệm liên quan: Antisperm Antibody Test; FSH; LH; Testosterone; Prolactin; Urinalysis
Phân tích tinh dịch là đo số lượng và chất lượng của chất lỏng thoát ra trong quá trình xuất tinh. Nó đánh giá cả hai phần chất lỏng, được gọi là tinh dịch , quan sát di chuyển các tế bào với kính hiển vi, được gọi là tinh trùng. Nó thường được sử dụng trong việc đánh giá vô sinh nam.
Tinh dịch là một chất lỏng màu trắng, nhớt có chứa tinh trùng và các sản phẩm từ một số tuyến. Nó khá đặc khi xuất tinh nhưng lỏng khi ra ngoài, hoặc hóa lỏng trong vòng 10 đến 30 phút. Tinh trùng là những tế bào sinh sản trong tinh dịch có một cái đầu, giữa, và một cái đuôi và chứa một bản sao của mỗi nhiễm sắc thể (tất cả các gen của nam). Tinh trùng di động, thường di chuyển về phía trước thông qua tinh dịch. Tính chất này ở bên trong cơ thể của một người phụ nữ, cho phép tinh trùng di chuyển đến và kết hợp với trứng của phụ nữ, kết quả thụ tinh. Lượng tinh dịch khoảng giữa 1.5 và 5.5mL (khoảng một muỗng cà phê) chất lỏng, có chứa ít nhất 20 triệu tinh trùng trên mỗi ml, và khác nhau về lượng fructose, pH, độ đông , độ nhờn, và enzyme là những yếu tố hỗ trợ tinh trùng trong quá trình thụ tinh.
Các yếu tố điển hình phân tích tinh dịch:
- Khối lượng của tinh dịch
- Độ đặc thống nhất của tinh dịch
- Nồng độ tinh trùng (mật độ)
- Tổng số tinh trùng (số lượng tinh trùng)
- Tinh trùng vận động (phần trăm có thể di chuyển cũng như cách di chuyển mạnh mẽ và thẳng của tinh trùng)
- Số bình thường và không bình thường tinh trùng về kích thước và hình dạng (hình thái học)
- Độ đông và hóa lỏng
- Fructose (một loại đường trong tinh dịch cung cấp năng lượng cho tinh trùng)
- pH (độ axit)
- Số lượng tinh trùng chưa trưởng thành
- Số lượng tế bào máu trắng (các tế bào cho thấy nhiễm trùng)
Xét nghiệm bổ sung có thể được thực hiện nếu số lượng tinh trùng thấp, giảm khả năng vận động, hình thái bất thường, hoặc nếu tinh dịch được tìm thấy là bất thường. Các xét nghiệm bổ sung có thể giúp xác định những bất thường như sự hiện diện của kháng thể tinh trùng, nồng độ hormon bất thường (Testosterone, FSH, LH, Prolactin), số lượng quá nhiều của các tế bào máu trắng, và các xét nghiệm di truyền cho nguyên nhân có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, chẳng hạn như hội chứng Klinefelter, xơ nang, hoặc nhiễm sắc thể bất thường khác.
Trong một số trường hợp, kiểm tra bằng X quang, siêu âm, quét CAT, MRI có thể được sử dụng. Sinh thiết tinh hoàn cũng có thể là cần thiết. Đôi khi được gọi là một thử nghiệm cryosurvival được thực hiện để xem tinh dịch sẽ tồn tại như thế nào cho lưu trữ lâu dài nếu hai vợ chồng muốn lưu trữ tinh trùng cho lần mang thai sau.
Mẫu để thử nghiệm được thu thập như thế nào?
Hầu hết các phòng thí nghiệm đòi hỏi mẫu tinh dịch được thu thập để xét nghiệm trong vòng 60 phút sau khi xuất tinh để duy trì chất lượng của mẫu vật.
Tinh dịch được thu thập trong một khu vực riêng bằng cách tự kích thích. Một số đàn ông, do tôn giáo hay lý do khác, có thể muốn thu thập tinh dịch trong hành vi giao hợp, sử dụng bao cao su. Trong trường hợp nầy, các nhà cung cấp chăm sóc sức khỏe cần cung cấp bao cao su, chất bôi trơn có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
Tinh trùng rất nhạy cảm với nhiệt độ. Nếu mẫu được thực hiện tại nhà, mẫu phải được giữ ở nhiệt độ cơ thể (98.6oF/37oC) bằng cách giữ nó bên cạnh cơ thể trong quá trình vận chuyển. Tinh dịch không nên để ở nhiệt độ phòng trong thời gian dài và không nên giữ lạnh.
Tinh trùng vận động giảm sau khi xuất tinh; do đó, thời gian và nhiệt độ rất quan trọng để có được thông tin chính xác. Lấy mẫu ít có thể yêu cầu lấy lại.
Phân tích được sử dụng như thế nào?
Một phân tích tinh dịch được sử dụng để xác định xem một người có thể bị vô sinh,-không thể có được một người phụ nữ mang thai. Phân tích tinh dịch bao gồm một loạt các xét nghiệm đánh giá chất lượng và số lượng tinh trùng và môi trườngchúng cư trú trong tinh dịch.
Phân tích tinh dịch cũng có thể được sử dụng để đếm tinh trùng sau khi một người đàn ông đã có một thắt ống dẫn tinh, một thủ thuật có thể ngăn chặn tinh trùng phóng thích khi xuất tinh và được coi là một phương pháp hiệu quả của kiểm soát sinh đẻ (99,9%) khi được thực hiện bởi một bác sĩ phẫu thuật có kinh nghiệm. Nếu tinh trùng có mặt trong tinh dịch, cho dù còn hoạt động hay không, người đàn ông và đối tác của mình sẽ phải có biện pháp phòng ngừa để tránh mang thai. Ông sẽ phải quay trở lại một hoặc nhiều lần đếm số lượng tinh trùng cho đến khi tinh trùng không còn hiện diện trong mẫu của mình .
Khi nào được chỉ định?
Một phân tích tinh dịch được thực hiện khi một nhân viên y tế cho rằng một người đàn ông vô sinh hoặc có thể có một vài vấn đề về khả năng sinh sản. Yếu tố nam có liên quan lên đến 50% các trường hợp vô sinh. Vô sinh nam có thể có nhiều nguyên nhân, một số có thể được điều trị thành công. Nếu có liên quan với các yếu tố nam, phân tích tinh dịch là cần thiết để xác định những gì làm ức chế khả năng sinh sản và, có khi chỉ định để đánh giá tính khả thi của việc sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) để tạo điều kiện mang thai.
Một phân tích tinh dịch để xác định khả năng sinh sản nên được thực hiện trên ít nhất hai mẫu cách xa ít nhất bảy ngàyđến trên 2-3 tháng. Số lượng tinh trùng và nhất quán của tinh dịch có thể thay đổi từ ngày này sang ngày khác, và một số điều kiện có thể ảnh hưởng tạm thời đến sự vận động và số lượng tinh trùng .
Khi phân tích tinh dịch phát hiện thấy bất thường, xét nghiệm được lặp đi lặp lại trong khoảng thời gian được xác định bởi các nhân viên y tế.
Một phân tích tinh dịch cũng thường được thực hiện sau thắt ống dẫn tinh để xác nhận thành công của các thủ thuật và lặp đi lặp lại khi cần thiết cho đến khi tinh trùng không còn hiện diện trong mẫu tinh dịch.
Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa gì?
Khối lượng tinh dịch thu được là từ 1,5 đến 5,5 ml (ml) của chất lỏng cho mỗi lần xuất tinh. Khối lượng giảm của tinh dịch sẽ cho thấy tinh trùng ít hơn, làm giảm cơ hội thụ tinh thành công và mang thai tiếp theo. Tinh dịch nhiều quá mức có thể pha loãng nồng độ của tinh trùng.
Tinh dịch ban đầu đặc và sau đó hóa lỏng trong vòng 15 đến 30 phút. Nếu điều này không xảy ra, nó có thể cản trở chuyển động của tinh trùng.
Nồng độ tinh trùng (còn gọi là số lượng tinh trùng hoặc mật độ tinh trùng) đo được bằng hàng triệu tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch. Bình thường ít nhất là trên 20 triệu tinh trùng trong mỗi ml, tổng khối lượng xuất tinh trên 80 triệu tinh trùng . Tinh trùng ít hơn và / hoặc nồng độ tinh trùng thấp có thể làm giảm khả năng sinh sản. Sau thắt ống dẫn tinh, mục tiêu là không phát hiện được tinh trùng trong các mẫu tinh dịch.
Vận động là tỷ lệ tinh trùng di chuyển trong một mẫu và phân loại dựa trên tốc độ và hướng đi. Ít nhất 50% di động hơn một giờ sau khi xuất tinh, di chuyển về phía trước trong một đường thẳng với tốc độ tốt. Sự tiến tới của tinh trùng, đo tốt nhất bằng cách sử dụng một hệ thống tự động, được đánh giá trên cơ sở từ số không (không chuyển động) đến 4, với 3-4 đại diện cho vận động tốt. Nếu ít hơn một nửa số tinh trùng di động, một nhuộm màu được sử dụng để xác định tỷ lệ tinh trùng chết. Kỹ thuật này được gọi là một xét nghiệm khả năng tồn tại của tinh trùng.
Phân tích hình thái học là nghiên cứu về kích thước, hình dạng, và sự xuất hiện của các tế bào tinh trùng. Phân tích đánh giá cấu trúc của tinh trùng, phải lớn hơn 50% các tế bào kiểm tra phải được bình thường về kích thước, hình dạng, và chiều dài. Tinh trùng bất thường nhiều hơn có mặt, khả năng sinh sản thấp hơn. Hình thức bất thường có thể bao gồm đầu, giữa, đuôi bị lỗi và các hình thức chưa trưởng thành. Hơn 14% có đầu bình thường.
pH tinh dịch nên ở giữa 7.2 và 7.8, fructose từ 150-600 mg / dL, và phải có ít hơn 2000 các tế bào máu trắng mỗi ml. Một pH 8.0 hoặc cao hơn có thể chỉ ra một nhiễm trùng, trong khi độ pH nhỏ hơn 7.0 cho thấy ô nhiễm nước tiểu hoặc tắc nghẽn trong các ống dẫn xuất tinh.
Ngưng kết tinh trùng xảy ra khi tinh trùng dính vào nhau một cách đặc hiệu và phù hợp ( đầu đối đầu, đuôi đối đuôi, vv) cho thấy một nguyên nhân miễn dịch dẫn đến vô sinh. Vón cục của tinh trùng một cách không đặc hiệu có thể là do nhiễm trùng vi khuẩn hoặc ô nhiễm mô.
Điều gì khác nên biết?
Trong một đánh giá về khả năng sinh sản của người đàn ông, mỗi khía cạnh của phân tích tinh dịch được xem xét, cũng như những phát hiện của toàn thể. Mỗi một phần của phân tích tinh dịch hoặc góp phần khẳng định khả năng sinh sản nam hoặc nếu không bình thường sẽ làm giảm khả năng sinh sản. Kết quả bất thường làm giảm cơ hội thụ tinh, nhưngmột số cặp vợ chồng có kết quả giảm vẫn có thể thụ thai, có hoặc không có hỗ trợ, và những người có kết quả tốt lại có thể gặp khó khăn.
Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng hoặc giá trị phân tích tinh dịch, trong đó có sử dụng rượu, thuốc lá, cà phê, nhiều loại thuốc” giải trí” và kê toa (như cimetidine), và một số loại thuốc thảo dược như St. John's wort.
Câu hỏi thường gặp
1. Phân tích tinh dịch là thử nghiệm được kiểm tra khả năng sinh sản đối tác của tôi đầu tiên phải không?
Khi một cặp vợ chồng không có thai, phân tích tinh dịch được thử nghiệm đầu tiên ,phân tích tinh dịch là dễ dàng hơn nhiều, ít xâm lấn, và ít tốn kém cho người đàn ông,. Mẫu phân tích tinh dịch có thể được thu thập, và các vấn đề xác định hoặc phán quyết, xãy ra nhanh chóng.
2. Nguyên nhân gây vô sinh nam?
Một số nguyên nhân phổ biến của vô sinh nam bao gồm tổn hại tinh hoàn sau khi bị nhiễm trùng như quai bị, hóa trị liệu / bức xạ, chấn thương hoặc phẫu thuật; tắc nghẽn của ống dẫn tinh dịch đến dương vật do sẹo từ nhiễm trùng hoặc có xơ nang, một varicocele (tăng tụ họp của các mạch máu trong bìu làm tăng nhiệt độ của tinh hoàn, có thể dẫn đến sản xuất tinh trùng thấp), nguyên nhân di truyền như hội chứng Klinefelter, và bất cứ điều gì làm giảm nồng độ hormone LH và FSH, chẳng hạn như một khối u tuyến yên. Bệnh mãn tính, sức khỏe tổng thể kém, béo phì, một vài loại thuốc , và lạm dụng ma túy cũng có thể làm giảm sản xuất tinh trùng và khả năng sinh sản.
3. Điều trị vô sinh nam là gì?
Điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân. Nó có thể bao gồm phẫu thuật để sửa chữa một varicocele hoặc tắc nghẽn, thuốc tiêm hóc môn, hoặc sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản.
Dịch từ (https://labtestsonline.org)
