Tên khác: CHS; AChE; RBC Cholinesterase; Red Cell Cholinesterase; BChE; Plasma Cholinesterase; Pseudocholinesterase; PCHE
Tên chính: Erythrocyte Acetylcholinesterase; Butyrylcholinesterase
Xét nghiệm liên quan: Dibucaine Inhibition; Liver Panel
Cholinesterases là các enzym có liên quan trong việc giúp hệ thần kinh hoạt động bình thường. Có hai enzyme cholinesterase riêng biệt trong cơ thể:
(1) Acetylcholinesterase, được tìm thấy nhiều trong các hồng cầu, cũng có trong phổi, lá lách, dây thần kinh, và chất xám của não
(2) Pseudocholinesterase (butyrylcholinesterase), được tìm thấy trong huyết thanh do gan tổng hợp là chính, cũng có ở cơ bắp, tuyến tụy, tim và chất trắng của não.
Xét nghiệm cholinesterase đo hoạt động của các enzym nầy.
Acetylcholinesterase có liên quan đến truyền các xung thần kinh bằng cách phá vỡ acetylcholine thành acetyl và choline,acetylcholine là một chất hóa học giúp truyền tín hiệu qua dây thần kinh. Sự suy giảm hoạt động của các enzyme acetylcholinesterase, gây hậu quả là acetylcholine dư thừa ở đầu dây thần kinh. Điều này có thể dẫn đến kích thích dây thần kinh quá nhiều trong các mô cơ thể và các cơ quan. Pseudochlinesterase tham gia vào chế biến và chuyển hóa các loại thuốc.
Hai lý do phổ biến nhất để xét nghiệm mức độ hoạt động Cholinesterases trong máu là:
Tiếp xúc với thuốc trừ sâu organophosphate. Thuốc trừ sâu có chứa organophosphate có thể ức chế hoạt động cholinesterase và pseudocholinesterase. Các triệu chứng có thể nặng khi tiếp xúc cấp tính với các thuốc trừ sâu hoặc có thể xuất hiện từ từ khi phơi nhiễm kinh niên. Hấp thụ có thể xảy ra khi hít phải, uống, hoặc tiếp xúc với da. Xét nghiệmacetylcholinesterase hồng cầu và pseudocholinesterase huyết thanh có thể được thực hiện để phát hiện ngộ độc cấp tính hoặc để theo dõi những người có nghề nghiệp tiếp xúc với các hóa chất, chẳng hạn như công nhân nông trại hoặc những người làm việc trong ngành công nghiệp hóa chất.
Thiếu pseudocholinesterase di truyền. Một số cá nhân có một sự thiếu hụt di truyền, làm biến thể enzyme pseudocholinesterase. Loại enzyme này được cơ thể sử dụng để vô hiệu hóa (chuyển hóa) succinylcholine, thuốc làmgiãn cơ bắp thường được sử dụng trong phẫu thuật. Những người có nồng độ pseudocholinesterase thấp hoặc lỗi, có thể gặp các tác dụng kéo dài của thuốc, gây bệnh tê liệt cơ bắp kéo dài và ngưng thở sau gây mê. Ngoài ra, những người cóbiến thể di truyền đồng hợp tử , có thể có nguy cơ tác dụng phụ cao hơn so với những người dị hợp tử. Xét nghiệm Pseudocholinesterase có thể được thực hiện trước khi phẫu thuật trên những người có tiền sử gia đình ngưng thở kéo dài sau khi sử dụng succinylcholine để xác định xem họ có nguy cơ bị biến chứng liên quan do thuốc này.
Xét nghiệm được sử dụng như thế nào?
Xét nghiệm Cholinesterase có hai công dụng chính:
Nó có thể được sử dụng để phát hiện và chẩn đoán khi tiếp xúc và / hoặc ngộ độc với thuốc trừ sâu organophosphate. Nó cũng có thể được sử dụng để theo dõi những người có thể có nguy cơ tiếp xúc với hợp chất organophosphate, chẳng hạn như những người làm việc trong ngành nông nghiệp và hóa chất, và theo dõi những người đang được điều trị phơi nhiễm. Thông thường, xét nghiệm acetylcholinesterase (AChE) trong hồng cấu và pseudocholinesterase (PChE) tronghuyết thanh được sử dụng cho mục đích này.
Nó có thể được sử dụng một vài ngày trước khi phẫu thuật để xác định xem một người có tiền sử hoặc tiền sử gia đình liệt hậu phẫu sau khi sử dụng succinylcholine,thường được sử dụng để gây mê, có nguy cơ gặp phản ứng này. Trong những trường hợp này, các xét nghiệm pseudocholinesterase thường được sử dụng. Một xét nghiệm thứ hai, được gọi làxét nghiệm ức chế dibucain, có thể được thực hiện để giúp xác định mức độ hoạt động của các enzyme giảm.
Khi nào được chỉ định?
Những người làm việc tiếp xúc với các hợp chất organophosphate trong nông nghiệp hoặc các ngành công nghiệp hóa học có thể được thường xuyên theo dõi để đánh giá bất kỳ tiếp xúc bất lợi, một khi mức cơ sở đã được thành lập. Thử nghiệm cholinesterase cũng có thể được sử dụng để đánh giá bất kỳ tiếp xúc cấp tính với các hợp chất, có thể gây tổn thương thần kinh cơ. Độc tính có thể xạy ra do hấp thụ nhanh chóng của các hợp chất qua phổi, da, hoặc đường tiêu hóa. Các triệu chứng của ngộ độc rất đa dạng tùy thuộc vào hợp chất, số lượng và địa điểm tiếp xúc. Các triệu chứng sớm có thể bao gồm:
- Nhức đầu, chóng mặt
- Buồn nôn
- Đồng tử co nhỏ, đổ mồ hôi và / hoặc tiết nước bọt
Khi ảnh hưởng của ngộ độc tồi tệ hơn, một số triệu chứng khác có thể xuất hiện:
- Nôn, tiêu chảy
- Tầm nhìn tối hoặc mờ
- Yếu cơ, co giật, thiếu sự phối hợp
- Thở chậm lại dẫn đến suy hô hấp, cần thở cứu sinh
- Trong trường hợp nghiêm trọng, co giật, hôn mê, và tử vong
Sàng lọc trước phẫu thuật cho hoạt động pseudocholinesterase được thông báo nếu một người hoặc một người thân đã cótiền sử tê liệt kéo dài và ngưng thở sau khi sử dụng succinylcholine gây mê.
Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa gì?
Giá trị tham chiếu bình thường : 5 300 - 12 900 U/L hay 5,3 - 12,9 KU/L.
Xét nghiệm sàng lọc tiếp xúc với thuốc trừ sâu nghề nghiệp
Sau khi tiếp xúc với các hợp chất organophosphate, AChE và hoạt động PChE có thể giảm xuống còn khoảng 80% bình thường có thể xảy ra bất kỳ triệu chứng và giảm xuống còn 40% bình thường các triệu chứng trở nên nghiêm trọng. Những người thường xuyên tiếp xúc với các hợp chất này có thể được theo dõi tiếp xúc với chất độc hại bằng cách thiết lập một mức độ hoạt động cơ bản và sau đó kiểm tra một cách thường xuyên để xem một mức giảm đáng kể về hoạt động của acetylcholinesterase hoặc pseudocholinesterase.
Xét nghiệm khi tiếp xúc cấp / ngộ độc thuốc trừ sâu
Giảm đáng kể mức độ hoạt động cholinesterase thường chỉ ra sự hấp thụ quá nhiều các hợp chất organophosphate. Pseudocholinesterase và hoạt động acetylcholinesterase hồng cầu thường giảm trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi tiếp xúc. Hoạt động Pseudocholinesterase có thể tái sinh trong một vài ngày đến vài tuần, trong khi hoạt động acetylcholinesterase sẽ vẫn ở mức thấp đến 1-3 tháng sau. Cả hai hoạt động trong huyết tương và hồng cầu đều bị ảnh hưởng ngay lập tức khi tiếp xúc với thuốc trừ sâu, nhưng AChE và PChE tái tạo ở mức độ khác nhau , AChE được sản xuất trong các tế bào máu, có tuổi thọ khoảng 120 ngày, trong khi PChE được sản xuất trong gan, với một chu kỳ bán hủykhoảng hai tuần.
Xét nghiệm độ nhạy succinylcholine
Khoảng 3% người có mức độ hoạt động của pseudocholinesterase thấp do thiếu men, di truyền và sẽ kéo dài hiệu ứng giãn cơ của succinylcholine. Tổng mức pseudocholinesterase định lượng sẽ được đánh giá trước khi phẫu thuật cho bệnh nhân có tiền sử gia đình hoặc lịch sử của ngưng thở kéo dài sau khi sử dụng thuốc này. Mức độ hoạt động của pseudocholinesterase thấp chỉ ra rằng những người này có thể tăng nguy cơ gặp các tác dụng kéo dài của thuốc giãn cơ. Một thử nghiệm thứ hai, thử nghiệm ức chế dibucain, cũng có thể được thực hiện để giúp xác định đặc hiệu mức độ nhạy cảm của một người đối với thuốc. Kết quả thử nghiệm ức chế dibucain thấp hơn, thì nguy cơ nhạy cảm với thuốc lớn hơn.
Mức cholinesterase giảm cũng có thể được gây ra bởi bệnh gan mãn tính và suy dinh dưỡng. Tổng số hoạt động cholinesterase có thể giảm trong một số nguyên nhân khác, bao gồm cả thời kỳ mang thai, bệnh thận, sốc, và một số bệnh ung thư.
Điều gì khác cần biết
Nếu ai đó bất ngờ đã ngưng thở sau khi phẫu thuật kéo dài, xét nghiệm độ nhạy succinylcholine có thể được thực hiện; Tuy nhiên, mẫu thử nên được lấy sau phẫu thuật 24 đến 48 giờ để tránh sự can thiệp của bất kỳ loại thuốc được dùngtrong khi phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến kết quả.
Thuốc ức chế cholinesterase có thể có một lợi ích vừa phải để chẩn đoán sớm bệnh Alzheimer.ở những người có bệnh.
Dịch từ (https://labtestsonline.org)