Tiểu đường thai kỳ theo định nghĩa của WHO là tình trạng rối loạn dung nạp glucose ở mọi mức độ, được phát hiện lần đầu tiên trong lúc mang thai. Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ được khuyến cáo thực hiện với mỗi thai phụ giúp theo dõi và kiểm soát tình trạng này, phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Một trong những mối quan tâm nhiều nhất của chị em hiện nay là xét nghiệm tiểu đường thai kỳ hết bao nhiêu tiền.
1. Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có cần thiết không?
Tình trạng tiểu đường thai kỳ thường xuất hiện ở 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối của thai kỳ. Nguyên nhân do sự tăng hormone nhau thai để thai nhi phát triển vô tình ngăn cản hoạt động của insulin. Cơ thể mẹ không thể tạo đủ lượng insulin chuyển hóa đường trong máu nên mức đường huyết thường cao hơn. Một phần đường dư thừa này sẽ chuyển vào nước tiểu gây tiểu đường.
Phụ nữ mang thai thường có chỉ số đường huyết cao hơn bình thường
Tiểu đường thai kỳ thường biến mất sau khi người mẹ sinh con và không để lại biến chứng gì. Tuy nhiên nếu không được kiểm soát, theo dõi tốt thì có thể ảnh tới tới mẹ và bé.
Với sức khỏe của mẹ
- Tình trạng này khiến tử cung tăng kích thước nhanh, gây rối loạn hô hấp và tuần hoàn ở mẹ.
- Phụ nữ tiểu đường thai kỳ có nguy cơ sinh khó, băng huyết sau sinh, sang chấn hoặc chuyển dạ kéo dài cao hơn thai phụ bình thường.
- Tăng nguy cơ sinh non, sảy thai, huyết áp cao, tiền sản giật nguy hiểm.
- Thai phụ bị tiểu đường thai kỳ có tỷ lệ sinh mổ cao hơn, đường huyết cao dễ dẫn đến hôn mê sâu.
- Bị tiểu đường type 2 sau sinh.
Tiểu đường thai kỳ có thể gây dị tật thai
Với sức khỏe thai nhi
Đường huyết của mẹ quá cao làm tăng tỉ lệ dị tật thai nhi, dễ gây rối loạn tăng trưởng, tăng nguy cơ thai chết lưu, béo phì và bị tiểu đường type 2 sau sinh,…
Có thể thấy, tiểu đường thai kỳ ẩn chứa nhiều nguy hiểm cho cả sức khỏe của mẹ và bé, nên việc xét nghiệm tiểu đường thai kỳ rất quan trọng trong phát hiện sớm, theo dõi, kiểm soát và phòng ngừa biến chứng. Kể cả phụ nữ mang thai không có tiền sử tiểu đường trước đó cũng nên thực hiện xét nghiệm này trong thăm khám sức khỏe định kỳ.
2. Các phương pháp xét nghiệm tiểu đường thai kỳ phổ biến nhất hiện nay
Xét nghiệm này thường được khuyến cáo thực hiện vào tuần 24 - 28 của thai kỳ. Có 2 phương pháp chẩn đoán tiểu đường thai kỳ, bao gồm:
2.1. Phương pháp 2 bước
Bước 1: Thai phụ được uống 50g glucose (thai phụ không nhịn đói trước khi uống). Một giờ sau, đo glucose huyết tương. Nếu kết quả là >= 7,2 mmol/l thì sẽ được chỉ định là tiếp bước số 2.
Bước 2: Bệnh nhân cần lưu ý không ăn uống bất cứ loại thực phẩm nào, chỉ có thể uống nước lọc trong vòng 8 giờ. Thai phụ sẽ được cho uống 100g glucose pha với 250ml nước.
Sau đó sẽ được tiến hành đo glucose tại các thời điểm sau uống 1 giờ, 2 giờ, 3 giờ và lúc trước khi uống đường.
Thai phụ sẽ được chẩn đoán là đái tháo đường thai kỳ nếu có ít nhất 2 chỉ số vượt hoặc bằng các ngưỡng sau đây:
Theo tiêu chuẩn chẩn đoán của Carpenter/Coustan
Lúc đói: 95 mg/dL (5,3 mmol/L).
Thời điểm 1 giờ: 180 mg/dL (10 mmol/L).
Thời điểm 2 giờ: 155 mg/dL (8,6 mmol/L).
Thời điểm 3 giờ: 140 mg/dL (7,8 mmol/L).
Theo tiêu chuẩn chẩn đoán của National Diabetes Data Group
Lúc đói: 105 mg/dL (5,8 mmol/L).
Thời điểm 1 giờ: 190 mg/dL (10,6 mmol/L).
Thời điểm 2 giờ: 165 mg/dL (9,2 mmol/L).
Thời điểm 3 giờ: 145 mg/dL (8,0 mmol/L).
Chế độ ăn uống ảnh hưởng nhiều đến đường huyết
2.2. Phương pháp 1 bước
Quy trình xét nghiệm như sau:
- Thực hiện ở tuần 24 - 28 của thai kỳ với các thai phụ trước đó được chẩn đoán không đái tháo đường.
- Uống dung dịch chứa 75g Glucose, sau đó đo glucose ở thời điểm nhịn đói, 1 giờ và 2 giờ sau uống đường.
- Thực hiện vào buổi sáng và nhịn đói ít nhất 8 tiếng.
Nếu kết quả thỏa mãn 1 trong các tiêu chí xong đây thì thai phụ được chẩn đoán tiểu đường thai kỳ:
- Lúc đói ≥ 92 mg/dL (5,1 mmol/L).
- Thời điểm 1 giờ ≥ 180 mg/dL (10,0 mmol/L).
- Thời điểm 2 giờ ≥ 153 mg/dL (8,5 mmol/L).
